Ο χαρισματικός νέος από την Παναγιά της Πάφου ήταν έτοιμος να διαδεχθεί στον αρχιεπισκοπικό θρόνο τον «Παπαφλέσσα της Κύπρου» Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Β’. Μετά τον θάνατο του η θέση παρέμεινε ορφανή. Έτσι στις 20 Οκτωβρίου 1950 διενεργήθηκαν εκλογές τις οποίες κερδίζει με 77 από τις 78 ψήφους. Ο Μιχαήλης Χριστοδούλου Μούσκος είναι ο νεότερος Αρχιεπίσκοπος Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου, γνωστός πλέον ως Μακάριος Γ΄.
Ο Κιτίου Μακάριος εξελέγη παμψηφεί Αριχεπίσκοπος
Γεννήθηκε σε φτωχική αγροτική οικογένεια, με καταγωγή από την Παναγιά της Πάφου.
Μικρός ήταν τσοπάνης και καθώς είχε κλίση στα γράμματα πήγε σχολείο στο δημοτικό σχολείο του χωριού και
όταν το τελείωσε έγινε δόκιμος στο μοναστήρι του Κύκκου, στα βουνά του Τροόδους.
Στο σχολείο που λειτουργούσε στο μοναστήρι, παρακολούθησε τα πρώτα γυμνασιακά μαθήματα και εκεί έφαγε το πρώτο του ξύλο από τον ηγούμενο Χρυσόστομο, για να αποφασίσει να αφήσει γένια και γενικά για να στρώσει. ‘Αλλωστε εκείνη την περίοδο το ξύλο ήταν βασική παιδαγωγική μέθοδος στην ελληνική κουλτούρα.
Έφυγε από την Κύπρο, έζησε την Αθήνα, στην Αμερική και επέστρεψε επίσκοπος Επίσκοπος Κιτίου.
Ποτέ όμως δεν ξέχναγε, όπως και όλος ο κλήρος του νησιού τον πρωταρχικό τους σκοπό: την απελευθέρωση του λαού από τη βρετανική κατοχή και την ένωση με την Ελλάδα.
Όταν εξελέγη τα εξώφυλλα των εφημερίδων τόνιζαν την δέσμευσή του:
«Θα συνεχίσει τον αγώνα υπέρ της επιστροφής της νήσου στην Ελλάδα»
Ο Μακάριος όμως δεν ήταν των αναποτελεσματικών δηλώσεων ούτε και της μοιρολατρίας.
Γρήγορα αντελήφθη αυτό που και ο Κολοκοτρώνης είχε πει στους ραγιάδες.
«Αν δε λευτερωθούμε μόνοι μας δεν θα μας ελευθερώσει κανείς».
Αμέσως μετά την εκλογή του δημιουργεί την Παγκύπρια Εθνική Οργάνωση Νεολαίας.
Ταξιδεύει με σκοπό τη διεθνοποίηση του κυπριακού ζητήματος και την προσφυγή στον ΟΗΕ. Στέλνει υπομνήματα στον Κυβερνήτη για αυτοδιάθεση του λαού, λαμβάνει όμως την αρνητική του απάντηση.
Έτσι αφού έκανε τις τυπικές κινήσεις δημιούργησε στην ΕΟΚΑ, με επικεφαλής τον Γεώργιο Γρίβα Διγενή, τον οποίο επέλεξε για τις στρατιωτικές του γνώσεις, την συνωμοτική του εμπειρία από την περίοδο της κατοχής και τον αναμφισβήτητο αντικομμουνισμό του.
Ο στόχος ήταν απλός: Αυτοδιάθεση-Απελευθέρωση-Ένωση.
Πέντε χρόνια μετά τις θυσίες των αγωνιστών ο κατά κόσμον «Μιχαήλης Μούσκος», θα ηγηθεί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ήταν ο πρώτος Πρόεδρος έως τον θάνατό του το 1977.
Μία έντονη προσωπικότητα, που άφησε το στίγμα της στην ευρωπαϊκή ιστορία. Αγαπήθηκε και λατρεύτηκε από μεγάλη μερίδα του κυπριακού λαού, αλλά έκανε και πολλούς εχθρούς. Ωστόσο η ζυγαριά της ιστορίας αποτιμά με θετικό πρόσημο την προσφορά του.
Κι αυτό γιατί αγωνίσθηκε με ρεαλισμό και έδιωξε την αποικιοκρατία.
Παρ’ όλα αυτά, η βαθύτερη προσωπικότητά του παραμένει ένα μυστήριο, αφού δεν υπάρχει τίποτα από το προσωπικό του αρχείο προς έρευνα. Τα συναισθήματά του και οι πιο προσωπικές του σκέψεις είναι ένα άγνωστο πεδίο, βατό μόνο στα έμπιστα πρόσωπα της εποχής του. Ίσως γιατί έτσι το θέλησε.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Δεν θυμάμαι πολύ καλά τη μητέρα μου. Πέθανε όταν ήμουν πολύ μικρός. Δεν έχω ούτε μια φωτογραφία της». Η άγνωστη διαδρομή του Μακάριου. Ήταν τσοπάνης, έτρωγε ξύλο στο μοναστήρι και εξελέγη Μητροπολίτης αν και απών…
