To 1970, ο σεναριογράφος Τέρι Σάουδερν διάβασε το βιβλίο του Άντονι Μπέρτζες «Το Κουρδιστό Πορτοκάλι». Ενθουσιασμένος από το μαύρο χιούμορ του συγγραφέα, σκέφτηκε ότι ίσως θα αποτελούσε καλό σενάριο για ταινία.
Συναντήθηκε άμεσα με το φίλο του και σκηνοθέτη Στάνλεϊ Κιούμπρικ και του πρότεινε να το μεταφέρουν στη μεγάλη οθόνη.
Ο Κιούμπρικ ήταν επιφυλακτικός και δεν έδωσε ξεκάθαρη απάντηση.
Ξεκίνησε να διαβάζει το βιβλίο, αλλά διέκοψε την ανάγνωση στις πρώτες σελίδες, επειδή δεν του άρεσε καθόλου η γλώσσα «Nadsat», δηλαδή η γλώσσα «των νέων», που είχε επινοήσει ο Μπέρτζες για το μυθιστόρημα. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του, αδυνατούσε να κατανοήσει τα νοήματα της υπόθεσης.
Τελικά άλλαξε γνώμη και δέχτηκε να σκηνοθετήσει την ταινία, όταν παρατήρησε ότι ο Άλεξ, ο ήρωας του βιβλίου, είχε κοινά στοιχεία με το χαρακτήρα του βασιλιά Ριχάρδου Γ’.
Η απειλή του Κιούμπρικ για αποχώρηση
Αρχικά, υποψήφιος για τον πρωταγωνιστικό ρόλο ήταν ο Μικ Τζάγκερ, ενώ οι Rolling Stones θα τον πλαισίωναν και θα έπαιζαν τους νέους της συμμορίας του.
Όταν ο Κιούμπρικ το έμαθε, έγινε έξαλλος και δεν το δέχτηκε ως επιλογή.
Για το ρόλο του Άλεξ είχε στο μυαλό του μόνο έναν ηθοποιό. Τον Μάλκολμ Μακντάουελ.
Ο διάσημος σκηνοθέτης τον είχε παρακολουθήσει στην ταινία «Ιf…», όπου ο Μακντάουελ υποδυόταν έναν επαναστάτη και βίαιο έφηβο. Τον θεωρούσε ως τον πιο κατάλληλο για να υποδυθεί τον βασικό ήρωα της ταινίας.
Όταν ο Κιούμπρικ απείλησε ότι θα εγκαταλείψει την ταινία, η παραγωγή υπαναχώρησε και έδωσε το ρόλο στον νεαρό ηθοποιό, χωρίς καν να περάσει από δοκιμαστικό.
«Αν δεν έπαιζε ο Μακντάουελ, θα αποχωρούσα και εγώ την ίδια στιγμή από το project», είχε παραδεχτεί ο Κιούμπρικ σε συνέντευξή του χρόνια αργότερα.
Οι αυτοσχεδιασμοί του Μακντάουελ
Ο σκηνοθέτης δεν μετάνιωσε ποτέ για την επιλογή του. Ο Μακντάουελ ήταν ταλαντούχος και απογείωνε τις σκηνές του, κάνοντας συνεχώς αυτοσχεδιασμούς.
Στα γυρίσματα της χαρακτηριστικής βίαιης σκηνής, όπου ο Άλεξ με τη συμμορία του επιτίθενται στο συγγραφέα και τη γυναίκα του, ο Κιούμπρικ ζήτησε από τον ηθοποιό να κάνει κάτι εξωφρενικό, για να «στρώσει».
Ο Μακντάουελ χωρίς να το σκεφτεί πολύ, άρχισε να χορεύει, να χοροπηδάει και να τραγουδάει το κομμάτι «Singing In The Rain».
«Γιατί το έκανα αυτό; Επειδή (το τραγούδι είναι) το δώρο του Χόλιγουντ στον κόσμο της ευφορίας. Και ακριβώς αυτό νιώθει ο χαρακτήρας στη συγκεκριμένη φάση», έλεγε αργότερα στο συνεργείο, που είχε μείνει με το στόμα ανοιχτό.
Η κυκλοφορία της ταινίας στους κινηματογράφους και οι απειλές κατά της ζωής του Κιούμπρικ
Η ταινία «Κουρδιστό Πορτοκάλι» κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους το 1971.
Ο Τύπος και οι κριτικοί τη χαρακτήρισαν «αποτρόπαια» και «βίαιη» και ζήτησαν την απαγόρευση της κυκλοφορίας της. Θεωρούσαν ότι κατά κάποιοι τρόπο ήταν υπεύθυνη για την έξαρση της εγκληματικότητας στην Αγγλία στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Όταν ο Κιούμπρικ βρισκόταν στην Ιρλανδία για τα γυρίσματα της επόμενης ταινίας του, δέχτηκε απειλές κατά της ζωής του και των μελών της οικογένειας του.
«Σου υποσχόμαστε ότι θα βρούμε που μένεις στο Λονδίνο και θα σου επιτεθούμε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, όπως ο Άλεξ και η συμμορία του κάνουν σε όλη την ταινία» έγραφαν τα απειλητικά σημειώματα.
Τρομοκρατημένος, ζήτησε από την εταιρεία διανομής «Warner Brothers», τη γνωστή σήμερα «Warner Bros», να την αποσύρει από τις αίθουσες προβολής του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» προβλήθηκε στους κινηματογράφους της Αγγλίας μετά το θάνατο του Κιούμπρικ, το 1999.
Παρά τις αντιπαραθέσεις, η ταινία παίχτηκε κανονικά στην Αμερική και ήταν υποψήφια για 4 βραβεία Όσκαρ, Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Σκηνοθέτη, Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου και Καλύτερου Μοντάζ, παρά το γεγονός ότι είχε αξιολογηθεί με ‘’X’’ για την προβολή της.