Ο λευκός δημοσιογράφος που έζησε 30 μέρες ως «νέγρος» για να βιώσει τον ρατσισμό. Η συγκλονιστική και τρομακτική εμπειρία στην ρατσιστική Αμερική

Οι φυλετικές διακρίσεις στις πολιτείες του αμερικανικού Νότου τις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50 ήταν πιο έντονες σε σχέση με άλλες πολιτείες, καθώς σε αυτές το ποσοστό των μαύρων Αμερικανών ήταν υψηλότερο. Σε κάποιες ψηφίστηκαν και σχετικές νομοθεσίες, οι οποίες καθιστούσαν και επισήμως τους μαύρους, πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Το 1948 ένας λευκός δημοσιογράφος με το όνομα Ρέι Σπριγκλ, ο οποίος ζούσε και εργαζόταν στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνιας, αποφάσισε να «μεταμφιεστεί» σε μαύρο για να ζήσει και να καταγράψει από πρώτο χέρι το ρατσισμό τον οποίο υφίσταντο οι μαύροι του Νότου.

Για πολλές μέρες ο Σπριγκλ καθόταν στον ήλιο για να αποκτήσει το επιθυμητό μαύρισμα, πράγμα το οποίο του επέφερε σοβαρά εγκαύματα. Τελικά, μερικές μέρες αργότερα το κόκκινο χρώμα μετατράπηκε σε βαθύ σκούρο. Ο Σπριγκλ ξύρισε το κεφάλι του, αγόρασε χοντρά γυαλιά και ξεκίνησε το ταξίδι του για το Νότο όπου θα έμενε για 30 μέρες.

Ο δημοσιογράφος είχε σκοπό να ζήσει από κοντά τον περιβόητο «Jim Crow laws» (σειρά από νόμους για την επιβολή του φυλετικού διαχωρισμού) ο οποίος εφαρμοζόταν σε Νότιες πολιτείες των ΗΠΑ, έχοντας πολλά κοινά με το Άπαρτχαϊντ (Νότια Αφρική).

Η βοήθεια από τον ακτιβιστή Γουέσλι Ντομπς

Ο Σπριγκλ αντιλαμβανόταν τη δυσκολία της αποστολής του και αποφάσισε να ζητήσει τη βοήθεια του μαύρου ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Γουέσλι Ντομπς. Αφού συζήτησαν, ο Ντομπς πείστηκε τελικά να τον βοηθήσει σε αυτό το παράτολμο εγχείρημα.

Ο Σπριγκλ εκπαιδεύτηκε από τον φίλο του για το πως θα πρέπει να συμπεριφέρεται ως κανονικός μαύρος και τα «μαθήματα» περιελάμβαναν τους εξής βασικούς κανόνες: Να μην αντιμιλά, να μην ανταποδίδει τα χτυπήματα, να μη ξεχνάει την προσφώνηση «κύριε» και «κυρία», να μη χρησιμοποιεί τη λάθος πόρτα, το λάθος κάθισμα, τη λάθος βρύση, ενώ αν κατα λάθος κτυπήσει λευκή γυναίκα θα πρέπει να γυρίσει και να απολογηθεί. Και το βασικότερο, να μην υπερασπιστεί ποτέ τον εαυτό του!

Η ζωή ως μαύρος και οι «περίεργες» αποχρώσεις του δέρματος

Το δέρμα του Ρέι Σπριγκλ είχε πολύ πιο έντονες αποχρώσεις από αυτές που περίμενε ο ίδιος. Το συγκεκριμένο χρώμα, παρέπεμπε στα παιδιά τα οποία προέκυψαν από βιασμούς και στη συνέχεια ονομάστηκε «επιμιξία» (miscegenation). Ο Σπριγκλ διερωτήθηκε:«Ο ευγενής λευκός άνδρας ασχολήθηκε με το θέμα της φυλετικής καθαρότητας λίγο καθυστερημένα. Από πού νομίζει ότι έρχονται όλα αυτά τα εκατομμύρια λευκών, ελαφρώς λευκών, ελαφρώς μαύρων και καφέ «νέγρων»; Μήπως νομίζουν ότι τα βρήκε κάπου ο πελαργός»; 

Ο δημοσιογράφος έζησε ανάμεσα στους μαύρους στον Αμερικανικό Νότο για τέσσερις εβδομάδες. «Νοίκιαζα δωμάτια στα νοικοκυριά των νέγρων. Έτρωγα στα εστιατόρια των νέγρων. Κοιμόμουν σε ξενοδοχεία και καταλύματα νέγρων. Έμπαινα στους σιδηροδρομικούς σταθμούς από τις πίσω και τις πλευρικές πόρτες. Ταξίδευα σε λεωφορεία και αυτοκίνητα όπως ορίζει ο Jim Crow. Μαζί με 10 εκατομμύρια νέγρους υπέμεινα τις διακρίσεις, την καταπίεση και τη σκληρότητα του άνομου συστήματος Jim Crow», είχε γράψει αργότερα στην εφημερίδα όπου εργαζόταν.

Καθόταν ατελείωτες ώρες με τους μαύρους και συζητούσε για πολλά πράγματα, απο τον Σαίξπηρ, την ατομική ενέργεια, μέχρι και για την τιμή του βαμβακιού. Μίλησε με αγρότες, επιχειρηματίες, κληρικούς, γιατρούς και νοσηλευτές, άκουσε ιστορίες βίας και θανάτου, φόβου και αγώνα.

Όταν επέστρεψε απο το Νότο, δημοσιεύσε την έρευνα του στην εφημερίδα Pittsburgh Post-Gazette, με τίτλο «Ήμουν ένας νέγρος στον Νότο για 30 μέρες».

Αρκετοί λευκοί αναγνώστες βρήκαν την έρευνα σοκαριστική, ενώ ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Μπιλ Στάικερβαλντ, είχε πει σχετικά με τον τίτλο της δημοσίευσης του Σπρίγκλ: «Ήταν τολμηρό. Ανοιχτά μεροληπτικό».

Μετά τη δημοσίευση της απίστευτης ιστορίας του Σπρίγκλ, η εφημερίδα όπου εργαζόταν είχε πλημμυρίσει με γράμματα απο χιλιάδες αναγνώστες.

Στην εφημερίδα είχε φτάσει επιστολή με αποστολέα την Έλινορ Ρούσβελτ, γυναίκα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Φρανκλίνου Ρούσβελτ και θαυμάστρια του Σπρίγκλ, όπου μεταξύ άλλων έγραφε:»Ο ευφυής τρόπος με τον οποίο άλλαξαν τα συναισθήματα του δημοσιογράφου αυτού που άρχισε να αντιπαθεί τη φυλή του… είναι πολύ διαφωτιστικός».

Ο Ρεϊ Σπρίγκλ το 1938 είχε τιμηθεί με το βραβείο Πούλιτζερ, όταν αποκάλυψε ότι ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, Ούγκο Μπλάκ, ο οποίος μόλις είχε διοριστεί από τον πρόεδρο Ρούζβελτ, ήταν μέλος της Κου-Κλουξ Κλαν.

Πρίν απο μερικά χρόνια κυκλοφόρησε το βιβλίο του Μπιλ Στάικερβαλντ, με τίτλο «30 Μέρες Μαύρος», περιγράφοντας την απίστευτη ιστορία του τολμηρού δημοσιογράφου.

Διαβάστε επίσης: Ο Ολυμπιονίκης που για να επιβιώσει έτρεχε σε αγώνες κόντρα σε άλογα και σκυλιά. Είχε κερδίσει 4 χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς, αλλά η Αμερική τον περιφρόνησε όσο και οι Ναζί…