Στην φωτογραφία ντοκουμέντο του 1958 Βρετανοί στρατιώτες έχουν συλλάβει και οδηγήσει πίσω από τα συρματοπλέγματα μια μεγάλη ομάδα ανδρών μετά από μια επιχείρηση «σκούπα» στα χωριά Κυθραία, Βόννη και Καλό Χωριό. Είναι η στιγμή που έχουν καλέσει ένα κουκουλοφόρο πληροφοριοδότη να υποδείξει υπόπτους που συμμετέχουν στον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Ο κουκουλοφόρος βρίσκεται εκτός κάδρου της φωτογραφίας για ευνόητους λόγους, καθώς ο φωτογράφος έχει λάβει εντολή να μην τον αποκαλύψει. Ο προδότης έχει δείξει με το δάχτυλο τον νεαρό Κύπριο με το μουστάκι και ο στρατιώτης τον βγάζει από την σειρά. Το μέλλον του είναι προδιαγεγραμμένο. Φυλάκιση, απομόνωση, σκληρά βασανιστήρια και πιθανόν θάνατος.
Είναι η εποχή που ο ένοπλος αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. βρισκόταν σε εξέλιξη και οι Άγγλοι μετρούσαν πολλές απώλειες. Για τον εντοπισμό των αγωνιστών είχαν στήσει ένα ολόκληρο δίκτυο σε ολόκληρο το νησί, με συλλογή πληροφοριών και με επικηρύξεις των μελών της οργάνωσης. Το έργο τους έγινε πιο εύκολο, όταν ντόπιοι καταδότες συνεργάστηκαν μαζί τους. Φυσικά με το αζημίωτο.
Οι συλλήψεις και η μέθοδος της κουκούλας
Οι Άγγλοι με μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις, έκαναν επιδρομές σε διάφορα χωριά του νησιού και συλλάμβαναν όλους τους άντρες κατοίκους. Πολλές ήταν οι φορές που οι προδότες πήγαιναν μαζί με τους Βρετανούς στρατιώτες για υπόδειξη κρησφύγετων των αγωνιστών στα βουνά. Στη συνέχεια τους μετέφεραν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, τους βασάνιζαν και τους ανέκριναν. Οι έφοδοι των Άγγλων έγιναν σε πάρα πολλά χωριά, και θύμιζαν τις τακτικές των Ναζί στον Β΄ Π. Πόλεμο.
Στα στρατόπεδα κράτησης, όλοι οι συλληφθέντες στέκονταν εξαντλημένοι στο προαύλιο. Στη συνέχεια παρέλαυναν παραταγμένοι μπροστά από «μασκοφόρους» καταδότες οι οποίοι τους έδειχναν με την «ασφάλεια» της κουκούλας. Όσοι είχαν υποδειχθεί, έβγαιναν μπροστά και συλλαμβάνονταν από τους αξιωματικούς.
Η τακτική αυτή των Άγγλων, σε συνεργασία με τους ντόπιους συνεργάτες τους, κράτησε για πολύ καιρό και συνελήφθησαν πολλοί αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α. Χιλιάδες ήταν και οι επικηρυγμένοι στους δρόμους σε ολόκληρο το νησί, με τα ποσά για την αμοιβή να φτάνουν μέχρι και τις 10.000 λίρες Αγγλίας, ποσό αστρονομικό για την εποχή.
Η εκδίκηση από ομάδες της Ε.Ο.Κ.Α.
Η οργάνωση για να σταματήσει την προδοσία συγκρότησε ειδικές ομάδες δράσης για να εντοπίσει και να εκτελέσει τους καταδότες. Μαζί με αυτούς, συνέλαβε και Άγγλους στρατιώτες, ως αντίποινα για τις δολοφονίες των συναγωνιστών τους. Εν μέσω γενικής απεργίας στην Κύπρο, ομάδες ανταρτών της Ε.Ο.Κ.Α. έκαναν εφόδους σε διάφορα σημεία, εκτελώντας τους συνεργάτες των Βρετανών.
Χαρακτηριστικό είναι το ρεπορτάζ που εντοπίσαμε. Αναφέρει ότι εκτελέστηκε ένας προδότης στην Πάφο, ενώ στην Δευτερά έγινε έφοδος σε καφενείο για τον εντοπισμό άλλων δύο. Ακολούθησε αναταραχή και πυροβολήθηκε ο ιδιοκτήτης που προσπάθησε να διαφύγει. Όταν επενέβη ένας τούρκος αστυνομικός πυροβολήθηκε και αυτός.
Άλλες ομάδες «εκδικητών» έδρασαν στη Λεμεσό και την Κερύνεια με ανάλογα αποτελέσματα.
Εξαφανίσεις Άγγλων στρατιωτικών
Ήταν αρκετά σύνηθες εκείνα τα χρόνια, η βρετανική στρατιωτική αστυνομία να μπαίνει μέσα σε εστιατόρια ή καφενεία και να αναζητά με φωτογραφίες αγνοούμενους στρατιώτες της. Οι Βρετανικές αρχές εξέδιδαν ανακοινώσεις για μυστηριώδεις δολοφονίες Κυπρίων από άγνωστους με μαύρες κουκούλες. Επρόκειτο για μυστική δράση της ΕΟΚΑ που «εξαφάνιζε» τους εχθρούς της
Διαβάστε επίσης: Το πογκρόμ εναντίον χιλιάδων Ελληνοκύπριων από τους Άγγλους για τις διακοινοτικές ταραχές. Έστειλαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ακόμα και ηλικιωμένους…
