Ο ζωγράφος που φιλοτέχνησε τα «Φυλακισμένα Μνήματα» και ζήτησε από τους Άγγλους να ταφούν κανονικά οι νεκροί του αγώνα

«Ευσεβάστως απευθύνομαι προς την Εξοχότητά σας για να σας ζητήσω να λευτερώσετε τους νεαρούς νεκρούς που είναι θαμμένοι πίσω από τα κάγκελα των Κεντρικών φυλακών…»

Τον Φεβρουάριο του 1958, ο ζωγράφος Γ. Πολ. Γεωργίου (Γεώργιος Πολυβίου Γεωργίου), έβαζε τις τελευταίες πινελιές στον διάσημο του πίνακα «Φυλακισμένα Μνήματα«, ένα έργο αφιερωμένο στους δολοφονηθέντες από τους Άγγλους, αγωνιστές της ΕΟΚΑ.

Στον πίνακα που ζωγράφισε για τους κύπριους πεσόντες του απελευθερωτικού αγώνα  παρουσιάζονταν συμβολικά δέκα μνήματα των ηρώων του ΄55 – ΄59, πίσω από τα συρματοπλέγματα. Στο κάτω μέρος του πίνακα απεικονίζονταν τρεις πενθοφορούσες κύπριες μητέρες και το περιστέρι πάνω στην εκκλησία.
Ήταν οι εννέα απαγχονισθέντες, Μιχαήλ Κουτσόφτας, Στέλιος Μαυρομάτης, Ανδρέας Παναγίδης, Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Ιάκωβος Πατάτσος, Ανδρέας Ζάκος, Χαρίλαος Μιχαήλ, Μιχαήλ Καραολής, Ανδρέας Δημητρίου και ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο οποίος κάηκε από τους Άγγλους στο κρησφύγετο του στα βουνά του Μαχαιρά.
Και οι δέκα είχαν θαφτεί στις κεντρικές φυλακές Λευκωσίας.

Όπως είχε δημοσιεύσει τότε το περιοδικό «Time of Cyprus», σε σημείωμά του για τον πίνακα, ο ζωγράφος εξηγούσε: “Το απανθρακωμένο λείψανο του Γρηγόρη Αυξεντίου θάφτηκε στις εφτά του Μάρτη του 1957, πίσω από τα σιδερένια κάγκελα των κεντρικών φυλακών κοντά  στους τάφους των Καραολή, Δημητρίου, Μιχαήλ, Μαυρομάτη, Κουτσόφτα, Παναγίδη, Ζάκου, Πατάτσου και Παλληκαρίδη.
Σαράντα μέρες μετά το θάνατό του, σ’ ένα μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής του, ενώ η μητέρα του μοιρολογούσε, ένα λευκό περιστέρι πέταξε και κάθησε στην εκκλησιά”.

Ο Πόλ Γεωργίου, μέσω του περιοδικού «Times of Cyprus», είχε απευθύνει έκκληση προς τον τότε κυβερνήτη της Κύπρου Σέρ Χιού Φούτ, να ταφούν κανονικά οι ήρωες της ΕΟΚΑ.
“Ευσεβάστως απευθύνομαι προς την Εξοχότητά σας για να σας ζητήσω να λευτερώσετε τους νεαρούς νεκρούς που είναι θαμμένοι πίσω από τα κάγκελα των Κεντρικών φυλακών για να ταφούν χριστιανικά και ν’ αναπαυθούν σε ειρήνη. Και πάλι σας ευχαριστώ. Γ. Πολ. Γεωργίου, Αμμόχωστος».

Η έκκληση του ζωγράφου δεν είχε καμία ανταπόκριση, αφού τρεις ακόμη πεσόντες θάφτηκαν μαζί με τους υπόλοιπους στις κεντρικές φυλακές. Ήταν οι Μάρκος Δράκος, Στυλιανός Λένας και Κυριάκος Μάτσης.

Όπως ανακαλύφθηκε μερικά χρόνια αργότερα, οι Άγγλοι έβαζαν στον ίδιο τάφο δύο και κάποιες φορές τρεις αγωνιστές. Μαζί θαμμένοι βρέθηκαν οι Α. Δημητρίου και Στυλ. Λένας, Α. Ζάκος και Κ. Μάτσης, Α. Παναγίδης και Μ. Κουτσόφτας, ενώ στον ίδιο τάφο με τον Γρηγόρη Αυξεντίου θάφτηκε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

Διαβάστε ακόμη:Η μαρτυρία του βρετανού στρατιώτη που πυροβόλησε πρώτος τον ήρωα της ΕΟΚΑ Μάρκο Δράκο. Τον γάζωσαν με 40 σφαίρες…