Μια γέρικη ιστορική ελιά ανακαλύφθηκε πρόσφατα από επιστήμονες του Ινστιτούτου Klorane, στο πλαίσιο της αναζήτησης και βράβευσης των αρχαίων ελαιόδεντρων στην Ελλάδα. Η ελιά βρίσκεται στην κοινότητα Αιαντέιου της Σαλαμίνας και ονομάζεται «Ελιά της Όρσας». Οι ειδικοί την χρονολόγησαν και υπολόγισαν ότι η ηλικία της είναι περίπου 2.500 ετών, που σημαίνει ότι είναι ο μοναδικός ζωντανός οργανισμός που κατάφερε να επιβιώσει από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. μέχρι και σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το όνομα του δέντρου οφείλεται στην Όρσα, μια κοπέλα που έζησε τον 17ο αιώνα και είχε ως μοναδική προίκα τη συγκεκριμένη ελιά. Η κοπέλα όμως βρήκε τραγικό τέλος, καθώς αν και ήταν παντρεμένη ερωτεύτηκε έναν Τούρκο. Όταν το έμαθε ο σύζυγός της την αποκεφάλισε και πήγε στο νησί της Σαλαμίνας κρατώντας το κεφάλι της μέσα σε ένα ταγάρι που όπως λέει ο θρύλος εναπόθεσε στο συγκεκριμένο δέντρο.
Η ιστορία του δέντρου
Οι κάτοικοι του νησιού έχουν διατηρήσει εδώ και τόσες γενιές μια προφορική παράδοση που αναφέρει πως την ελιά την είχε φυτέψει ένας πολύ μεγάλος βασιλιάς, ο Στράτος, για αυτό και είναι η πιο μεγάλη και η πιο παλιά του νησιού. Ωστόσο φημολογείται ότι πίσω από το όνομα του βασιλιά Στράτου «κρύβεται» ο τύραννος των Αθηνών, Πεισίστρατος που έδρασε το 6ο αι. π.Χ. Ο Πεισίστρατος ανήκε στο γένος των Φιλαϊδών. Ο Φιλαίος ήταν είτε γιος ή εγγονός του Αίαντα. Ο Φιλαίος, μαζί με τον Ευρισάκη, παρέδωσε τη Σαλαμίνα στους Αθηναίους, με αντάλλαγμα τον τίτλο του Αθηναίου πολίτη και πήγε να ζήσει στη Βραυρώνα. Επομένως λοιπόν είχε καταγωγή από την Σαλαμίνα και αυτό ίσως συνέβαλε, μαζί με το γεγονός ότι απελευθέρωσε το νησί από τους Μεγαρείς, στη διατήρηση της προφορικής παράδοσης ότι εκείνος φύτεψε την Ελιά της Όρσας, παράδοση την οποία δείχνει να επιβεβαιώνει η χρονολόγηση του δέντρου.
Οι ελιές έχουν διάφορες ποικιλίες. Στην Σαλαμίνα οι παλιές ελιές είναι μεγαρίτικες, άρα και η «Ελιά της Όρσας» ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Η συνολική περίμετρος του δέντρου είναι δώδεκα μέτρα και ο κεντρικός κορμός είναι 5,70 μέτρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ελιές πάντα βγαίνουν άγριες και μετά τις μπολιάζουν. Στην Αρχαιότητα έπαιρναν τμήματα από τις «μορίες ελαίες», δηλαδή τις ιερές ελιές από το βράχο τις Ακρόπολης, και από εκεί μπόλιαζαν όλο τον αθηναϊκό ελαιώνα. Υποθέτουμε λοιπόν ότι και η «Ελιά της Όρσας» πρέπει να μπολιάστηκε εκείνη την εποχή, όπως και όλος ο αρχαίος ελαιώνας.
Πληροφορίες από την lifo.gr
